វប្បធម៌ទូទៅ - [៨]

  • សំណួរ៖ ដូចម្តេចដែលហៅថា ទសពិធរាជធម៍? តើទសពិធរាជធម៍ មានអ្វីខ្លះ?
  • ចម្លើយ៖ 
ទសពិធរាជធម៍​ មានន័យថា រាជធម៍១០យ់ាង គឺធម៍១០ប្រការ សម្រាប់ព្រះរាជាទ្រង់ប្រព្រឺត្ត ព្រមទាំងណែនាំពួកសេនាបតីមន្រ្តីធំតូច និង ពួករាស្ត្រប្រជាឲ្យប្រព្រឹត្តផង។
ទសពិធរាជធម៍ នោះគឺ៖
១- ទាន  ការធ្វើអំណោយ
២- សីល ការរក្សាសីល ៥ ជានិច្ច ឬ រក្សាសីល ១០ មួយដងមួយកាល
៣- បរិច្ចាគ ការចំណាយព្រះរាជទ្រព្យទំនុកបម្រុងប្រទេសជាតិ
៤- អាជ្ជវ មានសេចក្តីត្រង់
៥- មទ្ទវ មានសេចក្តីទន់ភ្លន់ស្លូតសុភាពរាបសា
៦- តបៈ ការកាន់ឧបោសថសីលតាមការកំណត់ម្តងៗ
៧- អក្កោធន មិនកម្តៅក្រហាយអ្នកដទៃ
៨​- អវិហឹសា មិនបៀតបៀនអ្នកដទៃ
៩- ខន្តិ មានសេចក្តីអត់ធន់
១០- រោធន មិនបំពានលើធម៍ លើច្បាប់
 
រៀបរៀងដោយ ៖ ខែក ឡូរ៉ែន
 
 

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

រឿង មាយើង

ប្រភពរឿង ៖ ដំណើររឿងកើតឡើងនៅប្រទេសកម្ពុជា ប្រភេទ ៖ អក្សរសិល្ប៍ប្រជាប្រិយ ចលនា ៖ អក្សរសិល្ប៍ខេមរនិយម កាលកំណត់តែង ៖​​ មិនច្បាស់លាស់ អ្នកនិពន្ធ ៖ មិនស្គាល់ឈ្មោះ
អានបន្ត »

រឿង ពុទ្ធិសែននាងកង្រី

Image
ប្រភពរឿង ៖ គម្ពីរបញ្ញាសជាតកភាសាបាលី (រថសេនជាតក) ប្រភេទ ៖ អក្សរសិល្ប៍បុរាណ ជាប្រភេទសាស្ត្រាល្បែង ចលនា ៖ ពុទ្ធនិយម (ក្លាយ) អ្នកនិពន្ធ និងកាលកំណត់តែង ៖ រឿងពុទ្ធិសែននាងកង្រីរបស់ពុទ្ធសាសនបណ្ឌិតពុំមាន​បញ្ជាក់ឈ្មោះ និងកាលកំណត់តែងទេ។ ប៉ុន្តែនៅក្នុងសិក្សាកថារបស់បណ្ឌិតឃីង ហុកឌីទៅ​លើរឿងពុទ្ធិសែននាងកង្រីត្រង់ទំព័រទី១០ សរសេរថា រឿងរថសេន ឬពុទ្ធសែន ជាសាស្ត្រា​ស្លឹករឹតលេខ ៦៣ រក្សានៅសាលាបារាំងចុងបូពា៌ប្រទេស ផ្តើមសេចក្តីដោយនមស្ការជាបាលី រួចជាភាសាខ្មែររំលឹកគុណព្រះពុទ្ធ ព្រះធម៌ ព្រះសង្ឃ ជាដើម រួចអ្នកនិពន្ធប្រាប់ឈ្មោះ និង​គោរមងារគឺ អម្រឹតក្សត្រីម៉ុក និពន្ធជាកាព្យ បកពីគម្ពីរ៥០ជាតក៍ នៅពុទ្ធសករាជ២៤០៤ ក្នុងឆ្នាំរកា ខែផល្គុន ៨កើត ថ្ងៃចន្ទ តាមរាជបញ្ជារបស់សម្តេចព្រះវររាជជននី ដែលគង់តាំង​សីលធម៌កម្មដ្ឋាននៅភ្នំព្រះរាជទ្រព្យ។ រួមសេចក្តីមករឿងពុទ្ធសែនជាអត្ថបទល្បែងនេះនិពន្ធ​ដំបូងឡើងនៅស.វទី១៩ ហើយអ្នកនិពន្ធដែលយើងរកឃើញ គឺអម្រឹតក្សត្រីម៉ុក ដូចមាន​ពោលមកហើយ។
អានបន្ត »

រឿង កុលាបប៉ៃលិន

Image
ប្រភពរឿង ៖ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ រឿងកុលាបប៉ៃលិន មានប្រភពកំណើតនៅលើដែនដី​នៃទីក្រុងប៉ៃលិននាខេត្តបាត់ដំបង ដែលស្ថិតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ រឿងកុលាបប៉ៃលិន​ចាប់បដិសន្ធិឡើងនៅក្នុងសម័យអាណានិគមបារាំង។ ប្រភេទរឿង ៖ អក្សរសិល្ប៍ទំនើបបែបប្រលោមលោកមនោសញ្ជេតនា ចលនា ៖ ខេមរនិយម អ្នកនិពន្ធ ៖ ញ៉ុក ថែម កាលបរិច្ឆេទ ៖ ១៩៣៦ ឬ ១៩៤៣
អានបន្ត »

រឿង គូលីកំណែន

Image
ប្រភពរឿង ៖ រឿងគូលីកំណែនជាប្រលោមលោកបែបមនោគមវិជ្ជា ឆ្លុះបញ្ចាំងពីតថភាព​សង្គមកម្ពុជា ក្រោមនឹមអាណានិគមនិយមពីរ គឺបារាំង និងជប៉ុនដែលជារឿងមួយមានប្រភព​នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយើង ពីព្រោះដំណើររឿងបានប្រព្រឹត្តទៅនៅក្នុងឃុំគោកចំបក់ ស្រុក​កណ្តាលស្ទឹង ខេត្តកណ្តាល។ ប្រភេទ ៖ អក្សរសិល្ប៍ទំនើបដែលមានទស្សនៈជឿនលឿន និងមាននិន្នាការទៅខាងលទ្ធិសង្គមនិយម។ ចលនា ៖ ខេមរនិយម ព្រោះបានបង្ហាញពីជីវភាពពិតៗក្នុងសង្គមខ្មែរក្នុងកាលៈទេសៈដែល​ត្រូវបរទេសត្រួតត្រា។ អ្នកនិពន្ធ ៖ អ៊ឹម ថុក កាលបរិច្ឆេទ ៖ ខែសីហា ១៩៥៦ សង្គមបរិយាកាស ៖ ដំណើររឿងបានប្រព្រឹត្តទៅចាប់ពីរជ្ជកាលព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិមុនីវង្ស (ពីឆ្នាំ​ ១៩២៧ ដល់ ១៩៤២) សម័យនោះប្រទេសកម្ពុជាឋិតក្រោមអាណានិគមបារាំង ជប៉ុន។
អានបន្ត »

មានតែចំណេះវិជ្ជាទេ ដែលអាចធ្វើឲ្យមនុស្សមានសុភមង្គលយូរអង្វែងបាន (ប្រធានបែបពន្យល់)

ប្រធាន៖ ឆ្លងកាត់បទពិសោធនៃការរស់កន្លងមក មានមនុស្សជាច្រើនយល់ថា "មានតែចំណេះវិជ្ជា​ទេ ដែលអាចធ្វើឲ្យមនុស្សមានសុភមង្គលយូរអង្វែងបាន"។ តើចំណេះវិជ្ជាផ្តល់សុភមង្គលដល់​មនុស្សយ៉ាងដូចម្តេចខ្លះ? ចូរលើកឧទាហរណ៍បញ្ជាក់ផង។
អានបន្ត »